مانتو یکی از پوششهای اصلی زنان در ایران است که بسته به سلیقه، مد و ترندهای روز از مدلهای متنوع آن استفاده میکنیم. جالب است بدانید این مانتوهای پرکاربرد تا قبل از دهه 60 جزو آیتمهای اصلی و رایج در کمد بانوان ایرانی نبودند و قبلتر از آن هم ردایی شبیه به مانتو درواقع پوشش برخی از مردان ایرانی بوده است. حال در این مقاله خاستگاه مانتو و تحولات آن را از گذشته تا به امروز بررسی میکنیم و درباره اینکه چطور مانتو با قانون حجاب وارد کمد پوششی زنان ایرانی شد، توضیحاتی ارائه میدهیم. با ما همراه باشید.
هر آنچه باید درباره مانتو بدانید
اسم مانتو ممکن است از کلمه ایتالیایی «mantua» یا کلمه فرانسوی «manteau» گرفته شده باشد و به معنای پوشیدن یک لباس روی لباس دیگر است، بهطوریکه شکل کامل و یکدستی به ظاهر ما بدهد. جالب است بدانید تاریخچه استفاده از مانتو به قرن هفدهم و هجدهم میلادی برمیگردد و مشخص نیست که ابتدا پوشش مردان بوده یا زنان برای اولین بار از آن استفاده کردند.
تا قبل از انقلاب 57 مانتو به آن صورت متداول نبود. اما بعد از سال 60 و تصویب قانون حجاب اجباری انواع مختلف مانتو رواج پیدا کرد و تاکنون تغییرات زیادی را تجربه کرده است.
تاریخچه مانتو از گذشته تا به امروز
اولین استفادهای که از مانتو شده مربوط به کارگران بوده است که برای پیشگیری از کثیف شدن لباسها و پیراهنهایشان، روی آنها مانتو بسته و گشادی میپوشیدند. طبق آثار هنری به جا مانده، به غیر از کارگران، برخی از اشراف اروپایی هم مانتوهایی با استایل متفاوت بر تن میکردند. در تاریخ به شکل محدود به این موضوع هم اشاره شده که وقتی در کشورهای غربی تفکر نژادپرستانه رواج داشت، برخی از افراد ثروتمند دستور داده بودند که کارگران خارجی، مانتو بپوشند.
زمانی که استفاده از مانتو در فرانسه کنار گذاشته شد، فرانسه مانتو را به کشورهای دیگر ازجمله ایران پیشنهاد داد.
مانتو در زمان شاه
قبل از حکومت رضا شاه مردان ایرانی پوششی شبیه مانتو یا ردا داشتند. در مقابل زنان ایرانی کت دامن و کت شلوار را بیشتر میپسندیدند. اما با آغاز حکومت رضاشاه و اجرای قانون لباس فرم مخصوص و کلاه پهلوی، این پوشش شبیه مانتو دیگر از جانب مردان استفاده نشد. با جمع شدن مکتبخانهها و درس خواندن دختران و پسران در مدرسه، استفاده از مانتو بهعنوان نوعی لباس فرم مدرسه مرسوم شد.
مانتو در دهه 60 ظهور کرد
اوج مد شدن مانتوها در دهه 60 بود. با تصویب قانون حجاب اجباری استفاده از مانتو در میان زنان ایرانی که با پوشش اختیاری فعالیت میکردند، مرسوم شد. با نگاهی به عکسهای دهه شصت، مانتوهای گشاد، بلند و جلوبسته به همراه اپلهایی که عرض شانه را عریضتر نشان میدادند را میبینیم که باگذشت زمان از مد افتادند.
استایل با مانتوهای دهه 60
مانتوهای عجیب دهه شصت در طراحی لباس بازیگران بعضی از فیلمهای آن زمان هم تاثیر گذاشته بود. با نگاهی به برخی از فیلمهای مشهور و محبوب آن دهه درمییابیم که در نیمه اول دهه شصت بیشتر مانتوها فیت و اندازه بدن با آستینهای بلند و یقههای مردانه و ایستاده بودند و با یک روسری بلند یا مقنعه چادری چانه دار تکمیل میشدند. رنگ مانتوهای این دوره معمولا از بین پالت رنگی تیره بود.
تغییرات اندک اما مداوم مانتو
تغییرات در مانتو بهآرامی اما مداوم انجام گرفت. به دلیل جنگ ایران و عراق و نبود واردات پارچه، همچنان مانتوهای دهه شصتی با تغییرات اندکی در مدل دکمه، مدل یقه و سرآستینها دوخته میشدند. اما همچنان پالت رنگی بیشتر تیره بود و حالا مانتوهای بزرگ و گشاد جای مدلهای فیت را گرفته بود.
دهه 70 و مانتو خفاشی
پس از جنگ و آغاز دهه 70 مانتوها با تنوع پارچه و رنگ بیشتری تولید شدند. یکی از ترندهایی که در دهه 70 بسیار موردتوجه زنان قرار گرفت، مانتو خفاشی بود. مانتویی گشاد با آستینهای بزرگ و شکل عباهای امروزی اما کمی کوتاهتر و پرنقشونگارتر. در دهه 70 بود که رنگهای روشن برای مانتو ابتدا در سینما و تلویزیون و بعدها در بطن جامعه دیده شد. مانتو در این دهه به یکی از اساسیترین پوششها و پرکاربردترین لباسها تبدیل شد.
دهه 80 و مانتوهای تنگ و رنگی
دهه 80 ازلحاظ برخی از آیتمهایی که مد شدند، یک دهه استثنایی بهحساب میآید. از آرایش برنزه، موهای فشن، ابروهای باریک و کلیپسهای چند متری که بگذریم، در این دهه مانتوهای رنگی و البته تنگ محبوبیت ویژهای پیدا کردند. مانتوهای رنگی در کنار رگال مانتوهای مشکی و قهوهای به چشم میخوردند و با استقبال جوانان، کمکم مانتوهای تنگ و کوتاه و رنگی در جامعه متداول شد.
دهه 90 و رقابت بین تولیدی و مزون
از اواسط دهه هشتاد خانمهای شیکپوش دوست داشتند مانتوهای شخصی دوزی شده و مطابق با سلیقهشان را بر تن کنند و از نمونههای موجود در بازار انتخاب نمیکردند. همین امر باعث شد در کنار تولیدیهایی که بهصورت سری برای افراد بسیاری مانتو میدوختند، مزونها و خیاطهای هنرمند در بازار فروش مانتو، جایگاه ویژهای پیدا کنند. مزونها با صرف وقت بسیار مانتوهایی با مدلهای متنوعتر و جدیدتر تولید میکردند. طراحهای لباس و خیاطهای خلاق با هنر سوزندوزی و منجوقدوزی، نقشهای زیبا مانند بتهجقه را به مانتوها اضافه کردند. البته این کار از اواخر دهه هفتاد انجام میشد.
در دهه 90 مانتوهای جلو باز در انواع مدل و رنگهای متفاوت و خاص نیز متداول شدند. استقبال فراوانی از این مدل مانتوها به عمل آمد و فورا به یک ترند کاربردی تبدیل شد. از این دهه به بعد داشتن استایل شخصی و خرید مانتو و لباس زنانه از مزونها و برندهای ایرانی بسیار رواج پیدا کرد.
بهترین استایلها با مانتو
مانتو جزو جداییناپذیر استایلهای کلاسیک و خیابانی است. از انواع مدل آن نظیر بلند، کوتاه و حتی کتی میتوانید استفاده کنید. استایل خودتان را محدود به یک مدل و یک سبک خاص نکنید. میتوانید از انواع استایل نظیر کلاسیک، مینیمال، بوهمین، پانک، اسپرت و کژوال بهره ببرید و همیشه شیک، ظریف، متفاوت و جذاب به نظر برسید.
بهعنوان مثال برای استایل کلاسیک میتوانید از مانتو شلوار مدل یقه انگلیسی چهار دکمه استفاده کنید. توجه داشته باشید که استایل کلاسیک برای محل کار و سایر موقعیتهایی که میخواهید ظاهری زیبا داشته باشید، مناسب است.
خرید بهترین مانتو و شلوار اداری برای پاییز
یکی از بهترین انتخابها برای استایل کاری پاییزی، خرید یک ست اداری است. اگر به هماهنگی مانتو و شلوار حساس هستید، اگر شاغلید یا به تیپ رسمی علاقه دارید، پیشنهاد ما خرید یک مانتو و شلوار اداری است. مانتو و شلوار اداری پاییزه معمولا از جنس ضخیمتری نسبت به سایر ستهای اداری دوخته میشود، دوخت منسجمی دارد و برای پاییز بهشدت توصیه میشود. ست اداری برای اداره، مدارس و حتی دانشگاه کاربرد دارد.
کلام آخر
در این مقاله خاستگاه مانتو از گذشته تا به امروز را مورد تجزیهوتحلیل قرار دادیم و گفتیم که پس از انقلاب خانمها از مدلهای متفاوت آن استفاده کردند. از سال 1360 تا 1402 مانتوها تغییرات فراوانی داشتند و نمونههای مختلفی از آن وارد چرخه مد شدند که بهاختصار در این مقاله آنها را توضیح دادیم.
بخش سوالات متداول
مانتو چه زمانی در کمد بانوان ایرانی جای گرفت؟از دهه 60 مانتو در ایران متداول شد.
فعالیت مزونها در زمینه دوخت مانتو چه سودی داشت؟مدلهای خاص با الهام از برندهای مختلف طراحی و تولید شد.
در طول 40 سال مانتو چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟مدل مانتوها از نمونههای گشاد و اپل دار به مانتوهای خفاشی دهه 70 و سپس به مانتوهای تنگ دهه 80 و بعد از آن به مانتوهای جلو باز و اورسایز تغییر کردهاند.
منابع: mag.sarak-co.com , masterclass.com